Τι ήταν και ποιοι φορούσαν τη μάσκα του θανάτου

Η φιγούρα δεν ανήκει σε κάποιο βενετσιάνικο καρναβάλι ούτε χρησιμοποιούνταν για να τρομάζει μικρά παιδιά. Ήταν η στολή προστασίας των γιατρών που θεράπευαν την πανούκλα από τον 14ο μέχρι και τον 17ο αιώνα.

Όπως μπορείτε να δείτε, το βλέμμα δεν είναι καθόλου παρήγορο και η εμφάνισή του στην πόλη ήταν ένα σημάδι σίγουρης καταδίκης. Στην πραγματικότητα, για τους περισσότερους ανθρώπους ήταν η προσωποποίηση του ίδιου του θανάτου. 

Κάθε κομμάτι της στολής προστάτευε τον γιατρό από την ασθένεια που εξαφάνισε το 1/3 του πληθυσμού της ηπείρου, αν και αργότερα αποδείχτηκε ότι μάλλον αύξανε τις πιθανότητες επέκτασης της ασθένειας γιατί μολύνονταν τα υφάσματα. Η μάσκα, που αποτελούσε και το σήμα κατατεθέν των θεραπευτών της χολέρας, είχε τη μορφή πτηνού. Στο ράμφος της μάσκας τοποθετούσαν αρωματικά βότανα, όπως μέντα, γαρύφαλλο, μύρο, ροδοπέταλα και λάβδανο.

Ο κόσμος τότε πίστευε ότι η ασθένεια μεταφερόταν με τον αέρα και η μάσκα χρησίμευε για την προστασία του γιατρού. Μία από τις θεωρίες των γιατρών ήταν ότι η ασθένεια προερχόταν από τα πουλιά και αν φορούσε τη μάσκα, η μόλυνση θα μεταφερόταν στα ρούχα και δεν θα άγγιζε τον ίδιο. Τα ρούχα ήταν δερμάτινα, επικαλυμμένα με κερί και δεν υπήρχε ούτε εκατοστό δέρματος ακάλυπτο και απροστάτευτο.

Τα μάτια τους προστατεύονταν από γυαλιά με κόκκινους φακούς και στο κεφάλι, εκτός από την μάσκα, φορούσαν και το χαρακτηριστικό πλατύγυρο καπέλο, Ήταν το καπέλο που φορούσαν όλοι οι γιατροί της εποχής για να ξεχωρίζουν από τους απλούς πολίτες.

Είχαν πάντα μαζί του ένα μπαστούνι, το οποίο χρησιμοποιούσαν για να εξετάζουν τους ασθενείς, χωρίς να τους ακουμπούν. Μία απ’ τις χρήσεις του μπαστουνιού ήταν να ξυλοκοπήσουν τον ασθενή για τιμωρία, καθώς πίστευαν ότι πανούκλα τον προσέβαλε εξαιτίας των αμαρτιών του. Πολλοί από τους γιατρούς που θεράπευαν την πανούκλα ήταν στην πραγματικότητα κομπογιαννίτες, που παρίσταναν τους ειδικούς για να πάρουν την μεγάλη αμοιβή που τους επιφύλασσε το επικίνδυνο επάγγελμά τους.

Τους προσλάμβανε ολόκληρη η πόλη κι όχι κάποιος ιδιώτης, έτσι οι γιατροί έπρεπε να ασχοληθούν και με τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα, λειτουργώντας σαν ένα είδος κοινωνικής ασφάλισης του 14ου αιώνα. Βέβαια, πολλές φορές δεν προσέφεραν απολύτως τίποτα στον ασθενή, γιατί δεν είχαν τις απαραίτητες γνώσεις. Υπήρχε μία περίπτωση γιατρού ο οποίος λίγες ημέρες πριν να φορέσει την προστατευτική στολή δούλευε ως μπακάλης και δεν ήξερε καν γραφή και ανάγνωση.